ÖZEL BELGEDE SAHTECİLİK SUÇU

ÖZEL EVRAKTA SAHTECİLİK SUÇU ( TCK mad.207 )

1- Özel Evrakta (Belgede) Sahtecilik Nedir?

Özel belgede sahtecilik suçu, Türk Ceza Kanunu’nun kamu Güvenine karşı suçlar başlığı altında   207. maddede düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, "Bir özel belgeyi sahte olarak düzenleyen veya gerçek bir özel belgeyi başkalarını aldatacak şekilde değiştiren ve kullanan kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır."

Özel belge, bir gerçek kişinin imzasını taşıyan ve hukuki bir sonuç doğurabilecek nitelikte olan belgedir.Daha geniş anlatımla özel belge,kamu görevlisinin görevi nedeniyle düzenledikleri dışında kalan ,resmi belgeden sayılmayan (TCK mad.210 /1) ,resmi bir işlem nedeni ile düzenlenmiş olmayan lakin hukuken hüküm ve sonuç meydana getiren bir hakkın doğmasına ,değişmesine veya sona ermesine neden olan yazılı belgedir.Özel belgenin kendiliğinden hukuki sonuç doğurma niteliği yoksa ,hukuki işleme esas alınması veya bir hak doğurması için başka bir belgenin varlığı ya da doğruluğunun araştırılması gerekiyorsa ,özel belge unsurunun yokluğu nedeni ile suçun oluşmayacağı kabul edilmelidir.

2-    Özel Belgede (Evrakta) Sahtecilik Suçu Nasıl İşlenir?

Özel belgede sahtecilik suçu, dört farklı seçimlik hareketle işlenebilmektedir:

1. Sahte belge düzenlemek: Var olmayan bir olayı ya da gerçekleşmiş olmayan bir işlemi içeren sahte belge oluşturmak.
2. Mevcut belgede değişiklik yapmak: Önceden mevcut olan bir belgede sahtecilik yapmak için değişiklikler yapmak, içeriği değiştirmek veya tarihleri değiştirmek.
3. Başkasının adına sahte belge düzenlemek: Başka bir kişinin adına, onun izni olmadan sahte belge düzenlemek.
4. Sahte imza kullanmak: Bir kişinin izni olmadan o kişi adına sahte imza kullanmak.

 3-    Özel Evrakta Sahtecilik Suçunun Konusu Olabilecek Belgeler

Özel evrakta sahtecilik suçunun konusu, gerçek bir özel belgedir. Özel belge, bir gerçek kişinin imzasını taşıyan ve hukuki bir sonuç doğurabilecek nitelikte olan belgedir. Özel belgede sahtecilik suçunun konusu olabilecek bazı belgeler şunlardır:

• Kira sözleşmeleri ,
• Banka Dekontu, banka teminat mektubu,
• Sigorta Poliçesi
• Faturalar,
• Dilekçeler,
• Taraflar arasında yapılmış alım-satım ve benzeri  özel sözleşmeler,
• Para Tahsil Makbuzları,
• Mal sevk ve teslim irsaliyeleri,
• Aylık maaş bildirimleri,
• Vergi beyannameleri,
• Gibi her türlü özel evrak bu suçun konusu olabilir.

 4-    Özel Evrakta Sahtecilik Suçunun Unsurları

Özel belgede sahtecilik suçunun unsurları şunlardır:

• Korunan Hukuksal Değer: Özel belgede sahtecilik suçunda korunan hukuksal değer kamu güvenidir.
• Fail: Özel belgede sahtecilik suçunu işleyebilecek kişi, herhangi bir gerçek kişidir.
• Mağdur: Özel belgede sahtecilik suçunun mağduru, sahte belgenin içeriğinden etkilenen kişidir.
• Fiil: Özel belgede sahtecilik suçunu işleyen kişi, bir özel belgeyi sahte olarak düzenler, gerçek bir özel belgeyi başkalarını aldatacak şekilde değiştirir veya sahte bir özel belgeyi kullanır.
• Suçun konusu: Özel belgede sahtecilik suçunun konusu, gerçek bir özel belgedir.
• Suçun hukuki konusu: Özel belgede sahtecilik suçunun hukuki konusu, özel belgenin hukuki güvenilirliğidir.

Özel belgede sahtecilik suçunun manevi unsuru, genel kasttır. Yargıtay kastın varlığını tespitte failin “zarar verme bilinç ve iradesi ile hareket etmesini aramaktadır.Failin, sahte belgeyi düzenlerken veya kullanırken, belgenin sahte olduğunu bilmesi gerekir.

Diğer yandan Özel belgede sahtecilik suçunun hukuki ilişkiye dayanan bir alacağın ispatı ve gerçek bir durumun belgelenmesi amacıyla işlenmesi durumu ise  suçun daha az ceza verilmesini gerektiren nitelikli halini oluşturmaktadır (TCK mad.211)

Özel belgeyi bozmak, yok etmek veya gizlemek ise TCK mad.208 kapsamında kalan ayrı bir suçtur.

5-    Özel Evrakta (Belgede) Sahtecilik Suçunun Oluşabilmesinin Şartları

Bu suçun oluşabilmesi için ;

-       Yazılı bir belge olması,

-       Bu yazılı belgenin hukuken bir hakkın doğmasına ,değişmesine veya sona ermesine neden olması,

-       Belgeyi düzenleyenin belgeden anlaşılabilir olması,

-       Aldatma yeteneğine haiz olması,

-       Düzenlenen ,değiştirilen ya da kullanılan özel belgenin zarar doğurma ihtimali olması,

Unsurlarını ihtiva etmesi gerekir.

6-    Özel Evrakta Faydasız Sahtecilik 

Ayrı bir başlık altında Yargıtay kararları ışığında faydasız sahteciliği inceleme konusu yapmakta yarar vardır.Yargıtay kararları ve doktrin kapsamında ;

-       Sahtecilik suçuna konu özel bir belge olması,

-       Bu sahteciliğin hukuken sonuç doğurmayan konularda gerçekleşmesi,

-       Sahtecilikle ulaşılmak istenen hukuki sonuç, TCK mad.207 seçimlik hareketlerinden biri yapılmamış  olsaydı dahi gerçekleşebiliyorsa,

-       Failin sahte belge düzenlemekte hiçbir yararının ,menfaatinin olmaması ve Sahteciliğin herhangi bir kimsenin zararına veya zarar olasılığına neden olmaması,

Durumlarında kanunen cezalandırmayı gerektirir bir durum yoktur ve eylem faydasız sahtecilik kapsamında bir suç da değildir.

7-    Özel Evrakta Sahtecilik Suçunda Uzlaştırma ve Zamanaşımı

Özel evrakta sahtecilik suçu uzlaştırma kapsamında yani takibi şikayete bağlı suçlardan değildir.

 Özel evrakta sahtecilik suçu TCK mad.207’ye  1-3 yıl arası ceza verilebilecek olması, dolayısıyla dava zamanaşımı 8 yıldır (TCK mad.66/1-e “Beş yıldan fazla olmamak üzere hapis veya adli para cezasını gerektiren suçlarda sekiz yıl )

Ceza Zamanaşımı ise 10 yıldır (TCK mad.68/1-e ).